جایگاه نخل در اشعار غنایی عامیانۀ مردم جهرم

author

  • فاطمه تسلیم جهرمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه جهرم، جهرم، ایران
Abstract:

شعر غنایی در لغت به معنای آوازخوانی، سرود و نغمه است و در اصطلاح به شعری گفته می‌شود که بیانگر عواطف و احساسات شخصی شاعر است. در این تعریف یادکرد زادبوم و احساسات شاعر نسبت به آن و مظاهر آن نیز قرار می‌گیرد. جهرم شهری در جنوب شرقی فارس است که نام آن از گذشته در متون کهن چون شاهنامه، آمده است. این شهر را در گذشته جنگل نخل می‌نامیده‌اند که بیانگر انبوه نخلستان‌های این شهر بوده است. به دلیل کاربردهای بسیار نخل و اجزای آن در زندگی روزمرۀ مردم جهرم، این درخت در سنن، آداب و رسوم، اعتقادات و باورهای مردم وارد شده و باعث شده که این درخت و امور وابسته با آن نیز در شعر شفاهی و غنایی جهرم اعم از واسونک، اشعار، ترانه‌ و متل‌های محلی متعدد با کارکردهای مختلف حضور داشته باشد. به این ترتیب نخل و خرما از مظاهر مهم شعر غنایی عامیانه جهرم است و واکاوی آن شناختن زمینه‌های ذهنی و روانی مردم این شهر کمک می‌کند. مهم‌ترین زمینه‌های حضور این درخت در ادبیات محلی و غنایی جهرم در زمینه‌های نوستالوژیک و بیان فراق و هجران و احولات عاشق و معشوق است.این مقاله با بررسی میدانی و کتابخانه‌ای به روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی جایگاه و اهمیت این درخت در شعرغنایی مردم جهرم پرداخته است و نمونه‌های مختلفی از آن را به دست داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکاوی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری

شعر عامیانه، نقش مهمی در بازنمایی و نهادینه کردن هویّت، به‌خصوص هویّت دینی در فرهنگ بختیاری دارد. در این پژوهش، به بررسی مؤلفه‌های دینی در اشعار عامیانۀ بختیاری (کودکانه‌ها، اشعار مربوط به عروسی و سوگ‌ سروده‌ها) با روش توصیفی-تحلیلی پرداخته شده تا تصویری که از مفاهیم دینی در این اشعار بازتاب یافته است و کارکرد این مفاهیم در فرهنگ بختیاری مشخص شود. همچنین بررسی شده است که مؤلفه‌های دینی در کدامیک ...

full text

ادب غنایی در اشعار شیخ کاظم سعیدی

در گسترۀ ادب ایرانی از شاعران بزرگی می‌توان یاد کرد که هنر و قدرت صحنه‌پردازی خاصی را در اشعار خویش به‌ کار برده‌اند که به نوعی با هویت فردی و جمعی همۀ ما ایرانیان ربط و نسبت داشته است. احساسات و عواطف توأم با تفکر آدمی، مضامین و معانی آثار ادبی را تشکیل می‌دهد. نمونه‌هایی ارزشمند از اشعار غنایی به قرار زیر است: شکوائیه، مدح، مراثی، اشعار دینی و مذهبی، اصطلاحات عارفانه، خمریات، نفوذ فرهنگ اسلام...

full text

تحلیل مردم شناختی تقدس در نخل و نخل برداری

آنچه در این رساله مورد کاوش و پژوهش قرار می گیرد درخصوص تقدس در نخل و نخل برداری است . نویسنده ضمن مطالعه در زمینه ی پیشینه ی تقدس و تقدس سازی و جهت ریشه یابی چگونگی مقدس شدن برخی از اجزای طبیعت، اماکن، اشیا و... در اذهان مردم به مطالعه در دین ؛از ابتدایی ترین آنها شامل توتم پرستی، شمنیزم، بت پرستی و ...، تا ادیان یکتاپرستی، در پیرامون چیستی اساطیر، مقدس و نامقدس و همچنین نمادها ؛و پیشینه ی نخل...

15 صفحه اول

جایگاه ادبیات غنایی در نزد برتولت برشت

برشت در ادبیات غنایی خود در ارتباط با اوضاع سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زمان اشعاری می‌سراید که هم بیانگر تفکر وی در تئاتر روایی است و هم خواننده را به چالش با مسایل روز وامی‌دارد. این سیر تفکر برشت در ادبیات غنایی که در این مقاله به بحث و بررسی گزارده می‌شود، گویای آن است که اشعار اولیة برشت، بیانگر گرایش‌های نیهیلیستی، آنارشیستی و اکسپرسیونیستی و به سخریه گرفتن شیوة زندگی بورژوازی است که این نمو...

full text

بررسی اشعار تعلیمی و غنایی در آثار شاعران معاصر تاجیکستان

تاجیکستان، پاره‌ای از تن خراسان بزرگ است، همان خراسانی که روزگاری زادگاه بزرگان علم و ادب ایران زمین بوده است، بزرگانی چون رودکی، ناصرخسرو، مولوی، و... اکنون مدت هاست که از اصل خود جدا افتاده است. با وجود همه‌ی سختی هایی که در قرون معاصر تحمل کرده است، هنوز در شعر مردم این سامان، آثار تعلیم به سبک شاعران گذشته وجود دارد، همچنین آثار غنایی بی‌شماری نیز زینت بخش کتاب خانه‌های این دیار است. در این...

full text

بررسی کلید غنایی واژة «شب» در اشعار سهراب سپهری*

چکیده در این پژوهش در پی آنیم که جایگاه، اهمیت و نحوه‌ی کاربرد واژه ی «شب» را از نگاه سهراب سپهری این شاعر انزواطلب و نقاش گوشه گیر، بررسی کنیم. نگارنده پس از مطالعه و بررسی زندگی و شرح احوال و آثار این شاعر نقاش به این نتیجه رسید که عوامل مختلفی اعم از روحی و روانی در دوران کودکی و سیاسی ـ اجتماعی در دوراه جوانی و دانشجویی که مصادف با سال‌های استبداد و خفقان رضاخانی و 28 مرداد 1332 بود، در شکل...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 35

pages  9- 22

publication date 2020-08-05

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023